تحقیقات نشان می دهند که آموزش دوزبانه مزایای زبانشناختی بسیاری دارد؛ مغز را به صورتی متفاوت توسعه می دهد، انعطاف پذیری ذهنی بالاتر، خلاقیت بیشتر و ایده های ابتکاری تری را بر می انگیزاند. کودکان دوزبانه این توانایی را دارند که به مشکلات و مسائل، چه بزرگ و چه کوچک، از جنبه های متفاوتی نگاه کنند. لغات می توانند معانی زیادی داشته باشند؛ مشکلات می توانند راه حل های بسیاری داشته باشند؛ موقعیت ها می توانند از دیدگاه های مختلف بررسی شوند. زمانی که کودکان در دو زبان می اندیشند، هنگام مواجه شدن با موضوعات و مسائل پیچیده، به آسانی بیشتر از یک راه به ذهنشان خطور خواهد کرد.

تحقیقات نشان می دهند که هر چه یادگیری زبان دوم زودتر آغاز شود، یافتن مهارت بیشتر در آن زبان افزایش خواهد یافت. و این امر به دلیل توانایی های عمومی بیشتر کودکان جوانتر و اهمیت برانگیختن کودکان در این سنین است. در سنین بالاتر، تمایزات شنیداری و توانایی تقلید صداها کمرنگ تر می شوند. همچنین یادگیران جوانتر از اشتباه کردن نمی ترسند و بیشتر از کودکان بزرگتر تمایل دارند که از زبان دوم استفاده کرده و آن را به کار بگیرند.

کودکان دوزبانه در کنترل کردن سیستم هردو زبانی که می آموزند، نسبت به کودکان یک زبانه که تنها در معرض یک زبان قرار دارند، داده های بیشتری را کشف می کنند. در نتیجه دوزبانه ها در معرض تمرینات قابل ملاحظه تری، در تجزیه و تحلیل معناها و ساختارهای نحوی و دستوری قرار می گیرند.

البته شواهد به طور قطعی بیان کننده این موضوع نیستند که آیا این مزیت های زبان شناختی باعث داشتن مهارت های ذهنی بیشتری می شوند یا خیر. اما به عنوان مثال، مطالعات ادبی مک لاگلین نشان می دهد که کودکانی که دو زبان را یاد گرفته اند برتری زبان شناختی نسبت به کودکان یک زبانه دارند. کودکان دوزبانه می آموزند که دو راه برای گفتن یک مسئله واحد وجود دارد.

در ادامه فواید دوزبانگی را به پنج دسته کلی تقسیم می کنیم.

1- فواید ارتباطی

دوزبانگی به کودک این امکان را می دهد که با همه اعضای دور یا نزدیک خانواده و دوستانش ارتباط برقرا کند. این مسئله باعث ایجاد پیوستگی بیشتری میان اعضای خانواده می شود. دوزبانگی انعطاف پذیری بیشتری را برای انتخاب کار و محل زندگی فراهم می کند.

2- فواید فرهنگی

از آنجایی که زبان جزئی از فرهنگ می باشد، دوزبانگی درک فرهنگی و حساسیت های چند فرهنگی بودن، تحمل بیشتر و هماهنگی های اجتماعی را توسعه می بخشد.

3- فواید شناختی

• افزایش مهارت های تحلیلی و توانایی حل مسائل
• شکل گیری بهتر مفاهیم در ذهن
• افزایش توانایی های اجتماعی – بصری
• استدلال های منطقی بیشتر
• انعطاف پذیری شناختی

4- فواید شخصی

• خلاقیت همزمان
• افزایش اعتماد به نفس
• افزایش انعطاف پذیری و سازگاری
• افزایش مهارت های اجنماعی و فردی
• توسعه حساسیت های بیشتر اجتماعی

5- فواید درسی

درک و توسعه مفاهیم در بیشتر از یک زبان باعث می شود که مهارت های تحصیلی بین زبان ها مبادله شود. هیچ گزارشی در تحقیقات انجام شده درباره تاثیر منفی بر روی هوش کودک به دست نیامده است. و بر عکس بسیاری از والدین بر این باورند که دوزبانگی تاثیر مثبتی از لحاظ شناختی بر روی کودکشان داشته است. تحقیقات بسیاری بر روی هوش کودکان دوزبانه انجام شده است و نتایج به دست آمده حاکی از مزیت های شناختی بسیاری برای آن ها می باشد. اما نتایج قطعی در مورد افزایش هوش این کودکان نسبت به کودکان یک زبانه نیز به صورت صد در صد وجود ندارد.

مونا منتها
کارشناس ارشد زبانشناسی
مربی کودک

مطالب مرتبط :

– تعریف دوزبانگی
– انواع دوزبانگی– نگرانی های پرورش کودک دوزبانه
– رازهای مغز کودکان دوزبانه
– مکتب های فکری دوزبانگی
– مطالب بیشتر درباره دوزبانگی